Hai-Dang Phan | Phan Nhiên Hạo, viết và sống một đời sống lưu vong không hối tiếc

Hải Ngọc dịch

(Lời nói đầu cho tuyển tập thơ Paper Bells của Phan Nhiên Hạo. Hai-Dang Phan dịch ra tiếng Anh. Nhà xuất bản The Song Cave, New York, 2020)

Paper Bells, Phan Nhiên Hạo. Translated by Hai-Dang Phan.

Phan Nhiên Hạo sinh năm 1967 tại Kon Tum, thuộc cao nguyên trung bộ Việt Nam, một vùng núi giáp ranh với Lào và Cambodia. Cha anh là một sĩ quan trong quân lực Việt Nam Cộng Hòa và mẹ là nội trợ, gia đình anh có lúc sống trong tiền đồn, có lúc lại sống trong thị xã. Văn chương là một phần của văn hóa gia đình: nhà của anh đầy sách và các tạp chí văn chương, cha anh làm thơ dù chưa từng xuất bản, và anh còn nhớ từ hồi rất nhỏ mình đã là một cậu bé yêu đọc sách. Anh bắt đầu học tiểu học ở một trường công giáo trong hai năm, rồi học tại trường công lập. Nhà gần với hai rạp chiếu bóng ở Kon Tum nên anh cũng có cơ hội xem nhiều phim từ bé.

Tiếp tục đọc

Đỗ Hoàng Diệu, nguyễn hương, Hồ Đình Nghiêm, Thuận – Bàn tròn văn xuôi

Phan Nhiên Hạo: Chào các chị Đỗ Hoàng Diệu, nguyễn hương, Thuận, và anh Hồ Đình Nghiêm. Cảm ơn các anh chị đã nhận lời tham gia bàn tròn văn xuôi. Tôi mong đây là nơi các anh chị có thể thảo luận một cách cởi mở những vấn đề mà các anh chị quan tâm, trong tư cách những người viết văn xuôi chuyên nghiệp. >>>

Viên Linh – Nguyễn Xuân Hoàng, từ thơ đến văn

1. Trong cuộc sống, đọc thơ văn sách báo của cổ nhân là điều tất phải có đối với kẻ từng ngồi trên ghế nhà trường; và chiêm nghiệm thanh sắc đương thời cũng là điều hẳn sẽ tới với kẻ biết nghe biết nhìn giữa cuộc hành trình. Chưa kể có kẻ đã kín đáo thổ lộ >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Phần cuối)

(Tiếp theo chương 4)

TỔNG MỤC LỤC TẠP CHÍ SÁNG TẠO (bộ cũ: 1956-1959; bộ mới: 1959-1960)

Tạp chí Sáng Tạo (bộ cũ): tạp chí văn nghệ xuất bản hàng tháng, Mai Thảo chủ trương biên tập. Đây là bảng mục lục từng số tạp chí từ số 1 phát hành tháng 10 năm 1956 đến số 31 tháng 9 năm 1959. >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 4)

(Tiếp theo chương 3 [phần 3])

Chương 4: THANH TÂM TUYỀN: CUỐI CÙNG LÀ THƠ

… Ngoài trời thay đổi xao xuyến như những ngày trở thu ở quê hương. Đã bốn năm năm tôi theo đuổi nghề dạy học và khai trường ở những nơi khác nhau. Mức sinh hoạt biến thiên rất nhiều nhưng lương của tôi chưa hề vượt khỏi mức thấp kém nhất. Đôi lúc tôi nói đùa là số phận của tôi như thế. Ở miền Nam một ngày như hôm nay là một sự bất ngờ hiếm có. Tôi để dành tất cả tâm hồn cho kỷ niệm mà kỷ niệm >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 3 [phần 3])

(Tiếp theo chương 3 [phần 2])

THẠCH CHƯƠNG

Thạch Chương là bút hiệu của nhạc sĩ Cung Tiến, tên thật là Cung Thúc Tiến, khi viết lý luận âm nhạc ông ký tên Cung Thư. Cung Tiến sinh ngày 27 tháng 11 năm 1938 tại Hà Nội, ông đã sáng tác ca khúc từ lúc đang học trung học trước khi di cư vào Nam năm 1954. Ông từng du học ở Anh về ngành kinh tế và một thời gian phục vụ trong quân đội. >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 3 [phần 2])

(Tiếp theo Chương 3 [phần 1])

10 – NHỮNG TÁC GIẢ VÀ NHỮNG TÁC PHẨM

Sáng Tạo bộ mới với Bộ biên tập gồm tám người, có sự cộng tác của 15 tác giả độc lập. Trong số này có tác giả đã góp mặt trên tạp chí từ bộ cũ, thêm một số tác giả mới. Diễn đàn Sáng Tạo chỉ tồn tại tới cuối năm 1961, nhưng nhiều tác giả sau đó vẫn tiếp tục sáng tác cho tới tháng 4 năm 1975 trên nhiều diễn đàn khác nhau và cho in nhiều tác phẩm. >>>

Nguyễn Hương – Trao đổi với Trịnh Cung về tương quan giữa gốm và thơ Nguyễn Quốc Chánh

Đọc bài “Gốm Nguyễn Quốc Chánh” của anh Trịnh Cung, tôi vừa thấy thích vừa thấy xa lạ. Thích văn phong bay lượn, chuyên chở những cảm xúc nghệ thuật nhạy bén. Nhưng tôi xa lạ với phân tích tác phẩm.

Trịnh Cung khởi đi từ thơ của Chánh để nhìn gốm Nguyễn Quốc Chánh. Về loạt tác phẩm mang hình tượng dương vật, Trịnh Cung viết: >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 3 [phần 1])

(Tiếp theo Chương 2 [phần 2])

SÁNG TẠO BỘ MỚI

Tạp chí Sáng Tạo do Mai Thảo chủ trương biên tập, số 1 phát hành tháng 10 năm 1956, đến số 31 tháng 9 năm 1959 thì ngưng. Tạp chí Sáng Tạo bộ mới do Mai Thảo làm chủ nhiệm, phát hành số 1 tháng 7 năm 1960, tới số 7 tháng 9 năm 1961 đình bản. Sáng Tạo tục bản bộ mới, ngay ở lời nói đầu, Bộ biên tập đã khẳng định: “Thế nào là nghệ thuật hôm nay? Sáng Tạo trở lại muốn trả lời cho câu hỏi đó.” >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 2 [phần 2])

(Tiếp theo Chương 2 [phần 1])

10 – TẠP CHÍ SÁNG TẠO VÀ NHỮNG SỰ KIỆN

Sáng Tạo là tạp chí văn nghệ xuất bản hàng tháng, suốt trong 38 số báo được phát hành, người đọc nhận thấy tạp chí chuyên hẳn về văn học nghệ thuật. Vì thế có hai sự kiện xuất hiện trên tạp chí khiến người đọc phải chú ý:

1) Bản lên tiếng chung của tám tác giả, in nơi trang 1 số 12 tháng 9 năm 1957 >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 2 [phần 1])

(Tiếp theo Chương 1)

Chương 2: TẠP CHÍ SÁNG TẠO
1  –  THỜI ĐIỂM CÓ MẶT CỦA SÁNG TẠO

Sáng Tạo, tạp chí văn nghệ xuất bản hàng tháng do Mai Thảo chủ trương biên tập số 1 phát hành  tháng10 năm 1956 tại Sài gòn. Tới số 31 tháng 9 năm 1959 đình bản. Sau 8 tháng, Sáng Tạo diễn đàn văn học nghệ thuật hôm nay phát hành bộ mới số 1 tháng 7 năm 1960. Mai Thảo làm chủ nhiệm với bộ biên tập gồm: Doãn Quốc Sỹ, Duy Thanh, Mai Thảo, Nguyễn Sỹ Tế, Thái Tuấn, Thanh Tâm Tuyền, >>>

Trịnh Cung – Gốm Nguyễn Quốc Chánh

Với hơn 250 sản phẩm gốm, triển lãm cá nhân đầu tiên của Nguyễn Quốc Chánh vừa qua tại Sài Gòn đem đến cho người xem hai điều thú vị: một là bất ngờ trước số lượng “khủng” của tác phẩm mà một người chưa bao giờ có “tiền án tiền sự” với thứ nghệ thuật làm bằng đất sét và lửa như Nguyễn Quốc Chánh có thể tạo ra chỉ trong sáu tháng; hai là vẻ đẹp ngoạn mục của chính những tác phẩm ấy. >>>

Dương Nghiễm Mậu – Thanh Tâm Tuyền, những người bạn và tạp chí Sáng Tạo (Chương 1)

Bắt đầu từ tuần này, Litviet sẽ đăng dần toàn bộ tác phẩm biên khảo vừa hoàn tất của nhà văn Dương Nghiễm Mậu: THANH TÂM TUYỀN, NHỮNG NGƯỜI BẠN VÀ TẠP CHÍ SÁNG TẠO  

MỤC LỤC

Chương 1
Thanh Tâm Tuyền và những người bạn với tuần báo Người Việt

Chương 2
Tạp chí Sáng Tạo từ số 1 đến số 31

Chương 3
Tạp chí Sáng Tạo bộ mới từ số 1 đến số 7

Chương 4
Thanh Tâm Tuyền: cuối cùng là thơ

Bảng mục lục toàn bộ 38 số tạp chí Sáng Tạo >>>