San Jose, California, 1980
Gã bụi đời mặc áo choàng đen mà Đăng Lạt, họa sĩ bạn tôi đã có lần vẽ lại bằng trí nhớ. Gã đẹp như một thiền sư. Dharma Bums. Những Thế Gian Pháp hay là những Thiền Sư Giang Hồ?
Tôi đứng ở góc đường 23 ngắm hắn từ một tiệm rượu gần đó vừa bước ra. Hắn đứng lại giữa vỉa hè, hai tay loay hoay mở nút chai rượu trong một cái bao giấy màu vàng rơm. Luật lệ ở Mỹ là vậy. Cấm uống rượu ngoài đường. Nhưng nếu bạn dấu chai rượu trong bao giấy hay đâu đó trong người, lâu lâu lén mang ra tu một hơi. Quan trọng là đừng để mấy tay cảnh sát nhìn thấy, thì chẳng sao hết! (Với điều kiện là đừng gây gỗ với ai và đừng lái xe!)
Hắn tu ngụm rượu đầu tiên một cách trang trọng và sùng kính.
Hắn đang đi về hướng tôi. Tiếng nhạc văng vẳng từ đâu đó và tiếng hát của Bob Dylan:
“Nobody feels any pain
Tonight as I stand inside the rain
Ev’rybody knows
That Baby’s got new clothes
But lately I see her ribbons and her bows
Have fallen from her curls.
She takes just like a woman, yes, she does
She makes love just like a woman, yes, she does
And she aches just like a woman
But she breaks just like a little girl…..”
“Không bất kỳ ai cảm thấy sự đau đớn nào
Đêm nay trong khi tôi đứng trong mưa
Mọi người biết
Cô bé đó đã có quần áo mới
Nhưng vừa đây tôi nhìn thấy những dải buộc tóc và những nơ con bướm của cô
Đã rơi xuống từ những lọn tóc quăn của cô
Cô cầm lấy chính xác giống như một người phụ nữ, vâng, cô làm như thế
Cô làm tình suýt nữa giống như một người phụ nữ, vâng, cô làm như thế
Và cô đau đớn rõ ràng giống như một người phụ nữ
Nhưng cô đã chia tay tình yêu chỉ giống như một cô gái nhỏ…”
Nàng yêu như một người phụ nữ và nàng chia tay như một cô gái bé nhỏ?
“I just can’t fit
Yes, I believe it’s time for us to quit
When we meet again
Introduced as friends
Please don’t let on that you knew me when
I was hungry and it was your world…”
“Tôi đúng không thể phù hợp với
Vâng, tôi tin rằng nó là thời khắc cho chúng tôi chia tay
Khi chúng ta gặp lại
Được giới thiệu như những người bạn
Vui lòng đừng tiết lộ bí mật rằng em đã biết tôi khi nào
Tôi thì đói và nó là thế giới của em…”
Gã áo choàng đen nhìn tôi cười. Nụ cười thấp thoáng sau vòm râu hoang dại. Gã hỏi tôi:
“Bắn một ngụm không, ông bạn?”
Tôi gật đầu cười lại với gã. Gã chuyền cái bao giấy chai rượu cho tôi. Mùi phấn son đàn bà nồng nàn.
Lại Jack Daniel. Tại sao trong mười tên street drinker đã có hết chín tên khoái uống Jack Daniel? Mùi rượu cay nóng tuyệt hảo.
Tôi trao lại gã áo choàng đen bao giấy chai rượu. Tôi nheo mắt với gã:
“Cám ơn! Ông bạn khoái thứ này hả?”
Gã nhếch mép gầm gừ:
“Yep! Phải mạnh như Jack Daniel này mới được, mới đã. Thứ rượu quỷ này lại có mùi đàn bà thơm thơm nữa, ông bạn thấy không?”
Tôi gật gù. Gã áo choàng đen cười cười với tôi bằng mắt, gã nói:
“Take care, man.”
Gã bỏ đi và tôi cũng nói với theo gã:
“You take care yourself too, man.”
Bảo trọng! Bảo trọng! Phim Tàu Đại Hàn Việt Nam Mexico nhiều tập! Tôi thì đói và chúng ta đã chia tay. Chia tay theo cung cách một cô gái nhỏ của em. Bởi vì em đã làm tình suýt chút nữa là giống như một người phụ nữ. Vậy là sao?
“It was raining from the first
And I was dying there of thirst
So I came in here”
“Trời đã mưa từ lúc mới đầu
Và ở đó tôi đang khát gần chết
Vì vậy tôi đã đi vào đây”
Nắng buổi trưa đã dìu dịu để thành nắng buổi chiều.
Trời đất đột nhiên ấm lại. Tôi thèm một bãi cỏ xanh để nằm. Nằm chơi chơi để hít thở mùi thiên nhiên. Nằm chơi chơi để hồi tưởng lại những tháng năm ở New York city. Những tháng năm của mộng mị và điên mê.
Gã áo choàng đen làm tôi nhớ New York city vô vàn. Những đêm xám và ngày vàng. Những trưa xanh và chiều đỏ. New York của xô bồ ngơ ngác rộn rịp. New York của đìu hiu hoang tàn. Những building chọc trời lấp lánh những ánh đèn kim cương. Những khu nhà hoang phế không điện không nước. Manhattan Đông và Tây. Bronx, Brooklyn, Queens… Wall Street tiền rừng bạc biển và Harlem với đất trời cùng màu xám đen… New York city là mối tình tuyệt hảo của những đối cực: Giàu và Nghèo. Văn Hóa và Tội Ác, Đẹp và Xấu v.v… Những tên tư bản triệu phú và những gã street drinker.
Đó, kết hợp của New York!
Những người vào Regine restaurant chỉ để ăn hai cái trứng caviar, uống một ly wine và trả 75 đô la cho bữa trưa; và những nàng đĩ rày rạc chào khách bên lề đường 42. Mùa đông áo khoác mở ra khoe thân thể trần truồng chào hàng. Món hàng thực thể ngồn ngộn thấy sao bán vậy! Không che đậy lọc lừa. Những tên cướp giật hôi hám, sẵn sàng giết người vì 5, 10 đô la. Những đoàn subways sặc sỡ vui mắt của Street Art. Vũng nước đái ở sàn toa và gã say nằm khóc trên thành ghế. Tiếng hát của Nat King Cole, một thời chiêm bao xanh. Chỗ này Jack Reed đã từng đứng chửi thề 11 lần vì chứng đau thận của chàng ta. Jack Reed mà Warren Beaty đã dựng lại cuộc đời trong phim Reds năm 1981 và đoạt giải Directing Award.
New York của đam mê và New York của tự tử.
Tôi còn bị ám ảnh bởi thành phố vừa địa ngục vừa thiên đàng này đến bao giờ?
Mùa đông New York với 20 độ F dưới zero và những xác chết vô danh trong những đống tuyết nhớp nhúa. Mùa hè New York với cái nóng điên khùng, người phụ nữ cởi hết quần áo chạy giữa đường phố đầy nghẹt người và la lên rằng: Tôi thèm một khoảng trống.
Bây giờ New York city còn lại gì? New York có còn Jill và tiếng đàn guitar lạc lõng giữa buổi chiều hờ hững ở Greenwich Village, đất hứa của những con người nghệ sĩ, lang thang. Le Figaro, Borgia… 2 giờ sáng gọi nhau vầy cuộc café ở Greenwich Village, rồi sau đó 5 giờ sáng là cuộc rượu ở West Four nhà hàng Thịnh Thu.
Tôi nhớ Glen, tên hippy dễ thương tài hoa.
Glen, mày có còn kéo violon vào lúc 2 giờ sáng những quỷ khúc của Paganini không? Tao ước mong mày vẫn còn chơi violon vào lúc 2 giờ sáng những quỷ khúc của Paganini, để đánh thức và kêu gọi hồn ma bóng quế của những con người không quốc tịch, không quê hương. Những con người đã trôi lênh đênh trên dòng đời, như thi hài của Paganini đã trôi lênh đênh trên biển trong một chiếc tàu 15 năm phiêu dạt. Paganini là một trong những đại nghệ sĩ chết không đất chôn. Tử vô địa táng. Còn một mảnh đất nào để dành cho, để ôm ấp hình hài của những người nghệ sĩ phiêu dạt?
Nắng đã tắt. Màu vàng đã chết. Marc Chagall đã chết.
Tôi nằm đây giữa Central Park của New York city hay tôi đang nằm trên bãi cỏ buồn hiu của St. James Park thành phố San Jose nhà quê? Làm sao mà biết được!
1980 – 9/2009
L I T V I E T 