“The Past Moved,” tác phẩm sắp đặt đa phương tiện của Bùi Công Khánh, gồm ba mảng ghép vẽ bằng than trên giấy, tạo thành một phông nền như trong studio chụp hình. Khi triển lãm, khán giả có thể tương tác bằng cách chụp hình với phông nền này. Ngoài ra, trên bức tường bên cạnh, tác giả sẽ trưng bày tám bức ảnh chụp các công dân Sài Gòn thuộc nhiều nghề nghiệp khác nhau.
*
[Artist Statement]
Tác phẩm “The Past Moved” là một cách thức ghi chép lại lịch sử, một dạng “lịch sử tạm thời” (tôi phải dùng từ này để gọi tên thời kỳ phát triển vội vã của một đất nước vừa trải qua chiến tranh, đóng cửa với thế giới bên ngoài trong thời gian dài, và hiện tại có vẻ như tìm mọi cách để thoát nghèo, xóa bớt những hình ảnh gợi nhớ khoảng thời gian khốn khó của quá khứ và cả hiện tại).
Nơi tạo cảm xúc cho tôi thực hiện tác phẩm này là một dãy nhà tạm bợ xiêu vẹo ngay trước mặt chung cư tôi đang cư ngụ, trước kia là khu vực khá phức tạp của những người du cư từ nông thôn và các nơi khác về thành phố, vì thế mà mọi thứ ở đây luôn trong tư thế tạm thời, dù đã trải qua nhiều thập niên gắn bó.
Khai triển từ tính chất “tạm thời ” đó, tôi đã vẽ lại khu ổ chuột bằng than trên giấy, rồi sắp đặt trong góc tường studio như một hình ảnh tái hiện, sau đó tôi mời chính những người dân sinh sống nơi đây đứng trước phông nền vẽ khu nhà của họ để chụp hình. Không được nói cho biết trước sẽ làm gì, những người này đã tỏ ra ngạc nhiên một cách thích thú khi thấy góc phố thân thuộc của mình, và chỉ sau vài phút ngỡ ngàng, họ đã cho những pose hình tự nhiên một cách xuất sắc, vì đó là nơi họ thuộc về.
Tôi cũng mời một số bạn bè ở thành phố đang làm những công việc khác nhau đến chụp với phông nền này, và họ đã mất nhiều thời gian loay hoay để có một pose hình vừa ý, vì đó là nơi họ không thuộc về.
Từ sự tương tác thú vị đó, tôi muốn trình bày tác phẩm “The Past Moved” theo dạng “conceptually multi-pronged pieces.” Tôi hy vọng mỗi người nhìn thấy những hình ảnh về khu ổ chuột đều có thể liên tưởng về một quá khứ đã qua của riêng mình, hay một nơi chốn vừa thực vừa hư ảo đang dần trôi vào quá khứ.
Bùi Công Khánh
L I T V I E T 