(Đọc “Lại sinh nhật blues” của Chân Phương)
Người ta thường bảo: đêm đen
Đối với tôi, đêm nay màu trắng. Có thể con người càng thức, đêm càng trắng, với miên man hồi ức và trầm ngâm suy tưởng.
Thơ Chân Phương tôi nhận được đêm nay cũng màu trắng. Không biếc xanh ý tưởng, không phác thảo tinh nghịch sắp đặt chữ cái như mọi khi, phù thủy tiếng Việt đêm nay cùng tôi bạc trắng một màu đêm, trả chữ về với độ sâu của đất, đời như thể biết rằng: cây càng cao tuổi, rễ càng sâu, đấy là độ sâu của nước mắt.
“hốc mắt
có hơn gì vỏ sò vỏ hến ngập mưa”
Bạc trắng những chân trời lặp đi lặp lại của kiếp người trong vũ trụ, mọi ghê gớm cũng như mọi cái tầm thường đều “điệp trùng sỏi sạn”, bạc trắng những ngộ nhận đời thường, khi thực chất đời chỉ là màn sân khấu, trong đó con người “độc diễn, độc xướng, độc ngâm”.
Lãng tử Chân Phương giống tôi đêm nay, trong một giấc mơ phù du bắt buộc, quay lại hình hài hạt cát phơi mình trên triền đá bên bờ biển, dù nắng đẹp muốn ve vuốt an ủi, nỗi độc thân trần trụi vẫn không thể che dấu nổi,
bởi nhận ra: Dục vọng và ảo giác – hào quang duy nhất tạo nên đời.
Bài thơ này của Chân Phương là màn sương mỏng ánh hào quang lóng lánh, buồn bã làm sao, đau đớn làm sao, phủ trên những vòm cây bát ngát lúc chiều tà, hoặc trên mặt biển tím ngắt hoàng hôn, hoặc long lanh bảy sắc cầu vồng, chiếu xuyên qua tấm màng nhện khổng lồ giăng trên lối đi của ta giữa cuộc đời, khiến ta sững lại và tự chua xót: cái gọi là đời đây ư?
Dục vọng và ảo giác
dật dờ
theo các ngọn triều xa lạ
cứ mê sảng thì thào lời dâu bể
trước sự mù lòa của chính mặt trời
có phải
dục vọng là tiếng gọi
còn mãi âm vang
giữa những giao hưởng mù khơi
hay đó chẳng qua
tràng cười ngán ngẩm của ảo giác
khi tình cờ bắt gặp
giữa bọn dã tràng mông muội
tên tuổi em và tôi
trôi giạt
với bọt thời gian
xa dần
mọi bãi bờ sương khói ?
Nhưng thiếu được chăng tiếng gọi của dục vọng mãi âm vang giữa giao hưởng mù khơi này? Bởi sự mù lòa của chính mặt trời?
Bài thơ này của Chân Phương là phút mặc niệm thầm kín trên bờ vực thẳm duy nhất, là ý nghĩa đời sống của ta: đời là bể khổ – như đức Phật từng dạy- đấy là cơn đau đớn quằn quại đến mức tưởng chừng chỉ là “tràng cười ngán ngẩm của ảo giác”, cơn đau khao khát vươn tới niềm hạnh phúc, hạnh phúc sống.
Không có cách khác.
Đêm sẽ mãi mãi bạc trắng và nước biển sẽ mãi mãi mặn như nước mắt.
Bài thơ “Tự họa” là một chân dung hiền dịu Chân Phương. Một lãng tử đang muốn về già.
Những hình ảnh so sánh, cách dùng tính từ trạng từ rất sinh động, rất lão luyện quen thuộc của Chân Phương khiến thơ của anh lúc nào cũng duyên dáng. Chân Phương là lãng tử vì sự duyên dáng mặn mà này.
Tôi thích câu thơ này:
“ lăn tăn sóng nước buồn
cuối khúc sông phiền muộn
ơ thờ hai cánh tay
treo lõng lơ mười ngón”
hoặc:
“ phất phơ trên mấy cột buồm
lá cờ hai màu của thi nhân
xanh hơn biển
trắng hơn quên lãng”
(Summertime blues )
Lãng tử ơi thêm một lần hội ngộ, như anh nói: giai nhân cùng lãng tử cần thưởng thức đời trước lúc hoàng hôn…
Chỉ có thể thưởng thức màu trắng bạc phếch dần của đêm, và độ sâu đen thăm thẳm của linh hồn đất trong niềm vui Chữ mà thôi.
Không có bất cứ một cứu cánh nào khác dành cho con người.
(26.09.2009)
LẠI SINH NHẬT BLUES
CHÂN PHƯƠNG
1 LẠI SINH NHẬT BLUES
hốc mắt
có hơn gì vỏ sò vỏ hến ngập mưa
trôi nổi mấy chân mây cũ
ký ức rong rêu
điệp trùng sỏi sạn
sóng từng đợt thất thanh
trên tam cấp hư không
trước biển vắng
treo tấm màn sân khấu
độc diễn
độc xướng
độc ngâm
2 DỤC VỌNG VÀ ẢO GIÁC
dật dờ
theo các ngọn triều xa lạ
cứ mê sảng thì thào lời dâu bể
trước sự mù lòa của chính mặt trời
có phải
dục vọng là tiếng gọi
còn mãi âm vang
giữa những giao hưởng mù khơi
hay đó chẳng qua
tràng cười ngán ngẩm của ảo giác
khi tình cờ bắt gặp
giữa bọn dã tràng mông muội
tên tuổi em và tôi
trôi giạt
với bọt thời gian
xa dần
mọi bãi bờ sương khói ?
3 TỰ HỌA
trắng một góc trời xa
hơi mưa thoảng nhạt nhòa
trên trang đời quạnh quẽ
mấy chục năm trôi qua
lăn tăn sóng nước buồn
cuối khúc sông phiền muộn
ơ thờ hai cánh tay
treo lõng lơ mười ngón
tơ chùng bên phím bụi
cỏ mọc hoang quanh nhà
khoảnh khắc dài bất tận
trong gương lạnh nhìn ra
hàng mi viền quên lãng
mái tóc nhuốm phôi pha
con mắt tròn vô vọng
thánh thần hay quỉ ma ?
4 Summertime blues
từ hè này qua hè khác
các cụ bách bộ trầm ngâm
áng mây lạc đề thơ thẩn
sóng với cát vô tâm
cặp tình nhân xếp ghế cuốn khăn
như những nghi thức cuối cùng
phất phơ trên mấy cột buồm
lá cờ hai màu của thi nhân
xanh hơn biển
trắng hơn quên lãng
5 HẬU NGŨ THẬP
lũ hàng quán hậu-ngũ-thập
mấy góc phố hậu-ngũ-thập
chai rượu hậu-ngũ-thập
ấm trà hậu-ngũ-thập
những bãi bờ hậu-ngũ-thập
dăm hẹn hò hậu-ngũ-thập
cái hình dung từ
trung thành không kém
vầng trăng với đồng hồ
HẬU-NGŨ-THẬP
dù sao
cũng khá hơn
HẬU-THẤT-TUẦN
hay HẬU-TRĂM-NĂM…
L I T V I E T 